Jak się liczy dochód narodowy?
Jednym z podstawowych wskaźników ekonomicznych jest dochód narodowy. Miernik ten jest wykorzystywany w analizach teoretycznych oraz empirycznych. Zatem jak obliczyć dochód narodowy?
Kryterium to stanowi punkt odniesienia, który umożliwia analizę tego, w jaki sposób funkcjonuje i rozwija się gospodarka.
Dochód narodowy to zarówno wielkości realne, czyli strumienie dóbr i usług, które zostały wytworzone w gospodarce w ciągu roku, oraz wielkości nominalne, które są wyrażone w pieniądzu.
Zatem dochód narodowy jest miarą produkcji, która została wytworzona w danym czasie, przy pomocy czynników produkcji będących w posiadaniu obywateli danego kraju, bez względu na to czy użyto ich na terytorium kraju czy za granicą.
Wartość ta wyrażona jest w cenach czynników produkcji. Inaczej mówiąc jest to produkt narodowy netto, czyli PNN wykazany w cenach czynników produkcji. Współczynnik ten odnosi się do gospodarki jako całości.
W celu obliczenia wartości dochodu narodowego, należy znać kwotę PKB w cenach rynkowych. Jest ona punktem wyjścia do kolejnych wyliczeń.
Produkt krajowy brutto to wartość dóbr i usług finalnych, które zostały wytworzone przez czynniki wytwórcze będące na terenie kraju, niezależnie od tego, czy znajdują się w posiadaniu obywateli czy cudzoziemców. Następnie wielkość tą należy pomniejszyć o podatki pośrednie i dodać subsydia państwowe w cenach czynników produkcji.
PKB ccp = PKB cr – PP + S
W dalszej kolejności pomniejszamy PKB w cenach czynników produkcji o dochody netto uzyskane z tytułu pracy i własności za granicą (DN) i otrzymujemy produkt narodowy brutto (PNB) w cenach czynników produkcji.
PNB ccp = PKB ccp – DN
DN to różnica między dochodami uzyskiwanymi za granicą przez czynniki produkcji będące w posiadaniu obywateli państwa a dochodami uzyskiwanymi w kraju przez czynniki produkcji należące do obcokrajowców.
Po odjęciu od PNB w cenach czynników produkcji amortyzacji (A) uzyskujemy wartość produktu narodowego netto w cenach czynników produkcji, czyli inaczej mówiąc dochód narodowy (Y).
PNN ccp = Y = PNB ccp – A