Co to są obligacje?

Na rynku finansów istnieje wiele różnych sposobów inwestowania. Jedną z metod jest nabycie papierów wartościowych. Czym zatem charakteryzuje się dłużny instrument finansowy będący obligacją?

Obligacje są prawami majątkowymi, które występują w formie dokumentu lub zapisu w informatycznym systemie na rachunku papierów wartościowych. Obligacja to papier wartościowy, w którym emitent potwierdza, iż jest dłużnikiem obligatariusza i zobowiązuje się wobec niego do spełnienia określonego świadczenia.

Obligacje można pogrupować według różnych kryteriów.

Ze względu na rodzaj emitenta wyróżnia się: obligacje skarbowe emitowane przez Skarb Państwa, obligacje komunalne emitowane przez samorządy terytorialne, oraz obligacje podmiotów prawnych, np. obligacje przedsiębiorstw.

Jako kryterium można wymienić okres do wykup. Jest to liczba lat, w których emitent zobowiązuje się wywiązywać z obowiązków, związanych z nabyciem obligacji. Data wykupu to termin, w którym dług przestanie istnieć, gdyż emitent wykupi obligację.

Można tutaj wymienić obligacje krótkoterminowe z terminem do jednego roku, obligacje z okresem wykupu od jednego roku do pięciu lat, czyli obligacje średnioterminowe, oraz obligacje długoterminowe o okresie wykupu powyżej 5 lat a także obligacje wieczyste zwane konsolami, które nie są nigdy wykupywane. Ich posiadacz uzyskuje nieskończony strumień odsetek, zwany rentą wieczystą.

Ze względu na kolejne kryterium, czyli cenę sprzedaży mamy trzy typy obligacji.

Pierwsza to obligacja sprzedawana po cenie nominalnej. W tej sytuacji wartość stopy zwrotu w terminie do wykupu równa jest stopie kuponu.

Kolejna to obligacja dyskontowa. Wówczas wartość stopy zwrotu w terminie do wykupu jest większa niż stopa kuponu.

Ostatnia to obligacja z premią. Wtedy wartość stopy zwrotu w terminie do wykupu jest mniejsza od stopy kuponu.

Ze względu na wartość nominalną i oprocentowanie obligacji wyróżnia się obligacje kuponowe i zerokuponowe. Te drugie są zwykle emitowane z dyskontem, a w terminie zapadalności następuje jednorazowa płatność w wysokości ich wartości nominalnej. Z kolei zaś obligacje kuponowe wiążą się z okresową płatnością kuponu. Wysokość kuponu jest zwykle zależna od ratingu emitenta.